Meniere, iç kulakta denge organında bulunan sıvıların basınç artışından kaynaklanan, baş dönmesinin ön planda olduğu, beraberinde kulakta dolgunluk hissi, çınlama ve işitme kaybının da görüldüğü nöbetler halinde ortaya çıkan bir hastalıktır.

Baş dönmesi nöbetlerine bulantı-kusma, çarpıntı, karın ağrısı, ishal, terleme ve ölüm korkusu gibi nöro-vejetatif belirtilerde eşlik edebilmektedir. Nöbetlerin süresi 20 dakika ile 24 saat arasında değişmektedir. Başlangıçta nöbetlerin sayısı az olup oldukça şiddetlidir ve nöbet sonrası hasta normal duruma dönmektedir. Hastalıkta, zamanla nöbetlerin sayısı artıp, şiddeti azalmakta ve nöbetler arasında çınlama ve dengesizlik devam edebilmektedir.

 

Hastalık genellikle 40 yaş civarında başlamakta, kadınlarda erkeklere oranla biraz daha fazla görülmektedir. İç kulakta bulunan sıvının içeriğinin ve akımının düzenlenmesinde bozukluk hastalığı ortaya çıkarmakta olup, buna neden olan sebepler henüz tam olarak aydınlatılamamıştır. Allerji, stres, beslenme alışkanlıkları, kadınlarda adet dönemleri, gebelik gibi faktörler nöbetlerin sayısını etkileyebilmektedir.

 

Menier hastalığının tanısında, hastanın sikayetleri ile ilgili vereceği detaylı bilgi çok kıymetlidir. İşitmenin değerlendirilmesi, denge testleri, laboratuar incelemeler, elektrokohleografi, elektronistagmografi, kalorik testler, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme hastalığı tanıma ve diğer hastalıklardan ayırt etmede kullanılan diğer inceleme yöntemleridir.

 

Menier hastalığı tedavi edilebilir bir hastalık olup, tedavisi medikal, cerrahi ve vestibüler rehabilitasyon olmak üzere 3 basamaklıdır. Medikal tedavi, baş dönmesi ataklarının tedavisi ve atakların önlenmesine yönelik uygulanmaktadır. Ataklar döneminde amaç hastanın semptomlarının kontrolüdür. Bunun için hastalar atak esnasında yatırılarak tedavi edilmektedir.

 

Atakların önlenmesinde, diyet uygulaması, psikolojik destek ve ilaç tedavisi verilmektedir. Bu amaçla hastalara sigaranın kesilmesi, stresi minimalize etmek ve stresle baş etmede psikiyatrik destek almaları önerilmektedir. Meniere hastalarına öncelikli olarak bir gıda rejimi düzenlenmelidir. Tuz ve sıvı alınımı kısıtlanmalı, karbonhidrat ve yağdan fakir, proteinden zengin bir diyet uygulanmalıdır. Potasyumdan zengin besinler uygulanırken, nişastalı, şekerli, unlu gıdalar kısıtlanmalıdır. Hastanın boy ve kilosunun ayarlanması ve sedanter hayat yerine aktif hayata dönmesi de teşvik edilmelidir. Aktif kas hareketleri fazla yağların erimesini sağladığından önerilmektedir. Çay ve kahve alınımında aşırıya kaçınılmamalıdır. Fermente olmayan alkollü içeceklere az miktarda izin verilmektedir. Aşırı yorgun ve uykusuz kalınmamalıdır. İlaç tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleriyle hastalık büyük ölçüde kontrol altına alınabilmektedir.

 

Sık atak geçiren ve medikal tedavi ile sonuç alınamayan hastalara cerrahi tedavi uygulanmaktadır. Cerrahi tedavide işitmenin durumuna göre destrüktif ya da işitmeyi koruyucu çeşitli yaklaşımlar uygulanmaktadır.

 

Vestibüler rehabilitasyon, vestibüler kaybı olan hastalarda baş dönmesine neden olan hareketlerin yinelenmesi ile vestibüler belirtilerin iyileştirilmesi olup, vestibüler rehabilitasyon egzersizleri eğer kalıcı vestibüler fonksiyon kaybı oluşmuşsa uygulanabilmektedir.

 

Doç. Dr. Hatice ÇELİK
Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi KBB Kliniği